Dijkverbetering Koehool – Lauwersmeer
Samen bouwen aan een toekomstbestendige Waddenkust – met ruimte voor veiligheid, natuur én gebiedskwaliteit.
Dijkverbetering Koehool–Lauwersmeer is een van de grotere infrastructurele projecten van het Noorden, met als doel de Friese Waddendijk over een lengte van circa 47 kilometer te versterken. De dijk moet voldoen aan de nieuwste veiligheidsnormen, maar het project beoogt méér dan alleen waterveiligheid. We benutten de kans om ecologische maatregelen, ruimtelijke kwaliteit en cultuurhistorie mee te nemen in het ontwerp. De planuitwerking is gestart in 2023 en loopt naar verwachting tot en met 2026.
De dijkversterking maakt deel uit van het landelijke Hoogwaterbeschermingsprogramma (HWBP), waarin de komende jaren zo’n 1.400 kilometer dijk en honderden waterwerken worden aangepakt. In Fryslân gaat het om de grootste dijkversterkingsopgave sinds de Deltawerken.
Brede Groene Dijk
In drie deelgebieden wordt gewerkt aan de aanleg van een brede groene dijk: een innovatieve en duurzame oplossing waarbij geen asfalt of steen wordt gebruikt, maar klei en gras in een flauw buitentalud. Deze variant versterkt niet alleen de dijk, maar ook het omliggende Natura 2000-gebied. In totaal gaat het om 14,5 kilometer ‘groene dijk’, onder andere bij Zwarte Haan, Holwert en de Peazemerlannen.
Deze benadering vraagt om een integrale blik op waterveiligheid én ecologie. Dat brengt belangen, wetgeving en gebiedskansen samen in één ontwerp. Samen met bewoners, gebiedspartijen en overheden wordt gewerkt aan een gedragen uitwerking.
Kristal Compagnie is bij dit project betrokken via twee van haar leden:
- Silvo de Haas als Projectmanager en Contractmanager
- Joris Bijsterbosch als Manager Projectbeheersing
Silvo is namens Kristal Compagnie betrokken bij het deelgebied ‘Groene Dijk’ binnen het project Dijkverbetering Koehool – Lauwersmeer. In dit interview vertelt hij over de inhoud, complexiteit én kansen van het project.
Wat houdt het project precies in? “De Friese Waddendijk tussen Koehool en Lauwersmeer – in totaal zo’n 47 kilometer – voldoet op meerdere plekken niet meer aan de huidige veiligheidsnormen. Daarom wordt deze dijk versterkt. Maar het project beoogt veel meer dan alleen veiligheid. Denk aan ecologische kansen, ruimtelijke kwaliteit en cultuurhistorie. Een bijzonder onderdeel is de realisatie van een brede groene dijk: een versterking zonder asfalt of steen, maar met klei, gras en een flauw buitentalud. Dat kan alleen op plekken met voldoende voorland, waar het water normaal niet direct tegen de dijk staat. In totaal gaat het om zo’n 14,5 kilometer, verdeeld over drie locaties.”
Wat is jouw rol en waar ben je trots op? “Ik stuur het projectteam aan, bewaak de voortgang richting bestuur en omgeving én beheer het contract met het ingenieursbureau. Dat vraagt om een goede balans tussen inhoud, proces en samenwerking. Wat me trots maakt? Dat we ondanks de technische en bestuurlijke uitdagingen koers houden. We werken met een betrokken team en weten verschillende belangen – van overheden tot natuurorganisaties – goed te verbinden. Dat is echt een prestatie.”
Waar ligt op dit moment de focus? “We zitten midden in de planuitwerkingsfase. Er speelt veel tegelijk: vergunningstrajecten, ontwerp, voorbereiding van natuurmaatregelen, grondverwerving en afstemming met de omgeving. Daarbij komen technische vragen en beleidsmatige doelen samen. De uitdaging is om voortgang te houden, zonder de zorgvuldigheid of samenwerking te verliezen. Juist dat spanningsveld past goed bij mij.”
Welke kansen zie je voor Kristal Compagnie? “Projecten als deze vragen om mensen die verder kijken dan hun eigen specialisme. We hebben generalisten nodig met vakkennis én inzicht in bestuurlijke, maatschappelijke en ecologische samenhangen. Bij Kristal Compagnie zit precies dat soort professional. Door ons als collectief slim te positioneren – bijvoorbeeld met strategen, omgevingsprofessionals of projectleiders – kunnen we echt waarde toevoegen aan dit soort complexe opgaven. En elkaar daarbij opzoeken maakt ons nog sterker.”
